ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ПРАВОСЛАВИЕ ШІРКЕУІ

ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ПРАВОСЛАВИЕ ШІРКЕУІ

КАZ | ENG | RUS

Біздің жобалар

Библия мен қасиетті мәтіндердің аудармасы

Библия мен  қасиетті мәтіндердің аудармасы

2022 жылдың 30 қарашасында Алматыда Мәскеу және Бүкіл Русь Қасиетті Патриархы Кириллдің батасымен Rixos Almaty конференц-залында Қасиетті Жазба кітаптарының қазақ тіліне аударылуы мен аударма мәтіндерін кәсіби түрде басып шығарудың тұсаукесері өтті.

Киелі кітаптардың қазақ тіліне аудару Қазақстан Республикасындағы Орыс Православие Шіркеуінің Митрополиттік округінің қамқорлығымен Астана және Қазақстан митрополиті Александрдың бастамасы еді.

Жобаны жүзеге асырушы Президент Г.Г. Сосновский жетекшілік ететін «Апостол» қоғамдық қоры болып табылады.

Бір жыл бойы аударма жасау және басып шығаруға Қазақстан Митрополиттік округі мен «Апостол» қорының қызметкерлері, Астана епархиясының аудармашысы, этникалық қазақ иерей Елисей Кукеев және Қазақстанда танымал «Гельвеция» аударма агенттігінің жетекші мамандары еңбек етті.

Қазақ жұртшылығына ұсынылған алғашқы кітаптар Матфейдің, Забур мен Соломонованың қасиетті жазбалары болды.

Тұсаукесерді митрополит Александр өз сөзімен ашты. «Еліміз зайырлы мемлекет болғанымен, қазақ қоғамында дәстүрлі діндер және ең алдымен ханафилік ислам мен христиандық ерекше орын алады; олар ұлтаралық келісім мен қоғамдық тұрақтылықтың маңызды факторы ғана емес, сонымен бірге тарихи жадыны, халық мәдениетін, имандылық пен мызғымас адамгершілік мұраттарды сақтау мен нығайтудың қайнар көздерінің бірі болып табылады. Қазақстан Республикасының Президенті, құрметті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев: «Діндер барлық уақытта тәрбие берудің негізгі қызметін атқарған. Құран, Інжіл, Тәурат және басқа да қасиетті жазбалар адамгершілік, жанашырлық, мейірімділік идеяларына қаныққан. Олар агрессияны жоққа шығарады, радикализмді қабылдамайды, зорлық-зомбылықты айыптайды, толеранттылық пен байсалдылықты уағыздайды». Тарихи күнмен белгіленген -  Түркістан епархиясының құрылғанына 150 жыл толған биылғы жылы- Қазақстан православие шіркеуінің қамқорлығымен «Ежелгі Киелі жазбалар» кітаптарын аудару бойынша ауқымды жоба -  Киелі жазбалардың ескі және жаңа өсиет кітаптарын қазіргі қазақ тіліне аудару қолға алынды. Енді бізге зайырлы және шіркеу мамандарының бірнеше ай бойы жүргізген ауыр да тынымсыз жұмысының алғашқы нәтижелері ұсынылып отыр. Ең көп оқылған және танымал -  Матфейдің, Забур мен Соломонованың қасиетті кітаптары қазақ тіліне аударылған. Аударылған мәтіндерге діни сараптама жүргізілді, оның қорытындысы бойынша бұл кітаптарды біздің елде таратуға, пайдалануға ұсыныс жасалды», - деп атап өтті Митрополиттік округ Басшысы.

«Халықтың мәдениетіне, оның дәстүрлі құндылықтарына, Құдай, әлем, адам туралы түсініктеріне сүйенбей, сапалы аударма жасау мүмкін емес. Дүние жүзіндегі ең бай және мәнерлі тілдердің бірі – қазақ тілі – қазақ халқының ежелгі және көп қырлы мәдениетінің асыл бөлігі. Ұсынылып отырған киелі мәтіндердің жаңа аудармасы қазіргі тілдік нормалар мен ережелерді ескере отырып, қазақ мәдениеті мен қазақ тілінің шіркеу және зайырлы спикерлерімен жасалған. Мамандар библиялық мәтіндердің көркемдігі мен алуан түрлілігін, олардың рухы, мағынасы мен стилін жеткізу үшін лингвистикалық құралдардың барлық түрін пайдаланды», - деп архипастор өз сөзінде атап өтті.

«Библия кітаптарын қазақ тілінде шығарудың ағартушылық, тарихи және мәдени баға жетпес мәні бар. Бұл аударманың пайда болуы көптеген адамдарға бүкіл әлем мәдениетінің маңызды бөлігі негізделген адамзаттың ең ұлы әдеби ескерткішімен өз ана тілінде танысуға мүмкіндік береді. Киелі кітапты қазақ тіліне аудару – оны зерделеу мен түсінуге жақсы ынталандыру, сонымен бірге, әрине біздің ортақ үйіміз -  көпконфессиялы және көпұлтты Қазақстанның рухани және интеллектуалдық дамуына елеулі және үлкен  үлес», – деп митрополит сөзін түйіндеді.

Қазақстан Республикасының Мәдениет министрі Д.А. Абаевтың құттықтау сөзінен үзінді: «Бұл тарихи оқиға – «Матфей Інжілі», «Забур» және «Соломонның нақыл сөздері» кітаптарының тұсаукесері Қазақстан Республикасының православиелік сенушілері үшін ерекше маңызға ие. Мазмұны жағынан сапасы жоғары  аударма оны бұрын жасалған аудармалардан ерекшелейді. Басылып шыққан кітаптарды тек православие дініндегілер ғана емес, дін саласындағы мамандар мен сарапшылар, Киелі жазбаларды зерттеп жүргендер де бағалайды деп ойлаймын. Оның ішінде бұл жобаны мен қазақстандық қоғамдағы бірлік пен дінаралық келісімді одан әрі нығайтуға қосылған үлес деп бағалаймын».

Киелі кітапты қазақ тіліне аудару жұмыстары жалғасуда. Қазақ жұртшылығына ұсынылған алғашқы Киелі жазба кітаптары Матфей Інжілі, Забур және Соломонның нақыл сөздері болды. 2023 жылы Жаңа өсиет пен дұға кітабы қазақ тілінде жарық көрді. Ұсынылып отырған киелі мәтіндердің жаңа аудармасы қазіргі тілдік нормалар мен ережелерді ескере отырып, қазақ мәдениеті мен қазақ тілінің шіркеу және зайырлы спикерлерімен жасалған. Мамандар библиялық мәтіндердің көркемдігі мен алуан түрлілігін, олардың рухы, мағынасы мен стилін жеткізу үшін лингвистикалық құралдардың барлық түрін пайдаланды. Аударылған мәтіндерге діни сараптама жүргізіліп, оған сәйкес бұл басылымдар Қазақстанда таратуға және пайдалануға ұсынылды.

Інжіл кітаптарының қазақ тілінде басылып шығарылуының ағартушылық, тарихи және мәдени баға жетпес мәні бар. Бұл аударманың пайда болуы көптеген адамдарға бүкіл әлем мәдениетінің маңызды бөлігі негізделген адамзаттың ең ұлы әдеби ескерткішімен өз ана тілінде танысуға мүмкіндік береді.

Киелі кітапты қазақ тіліне аудару – оны оқып-үйренуге және түсінуге жақсы ынталандыру, сонымен бірге, әрине, көпконфессиялы және көпұлтты Қазақстанның – біздің ортақ Үйіміздің рухани және интеллектуалдық дамуына елеулі және елеулі үлес.

Сілтеме көшірілді