Жаркенттік пресвитер шейіт Василийдің жәдігерліктері

Алма-Ата облысы Жаркент қаласындағы Свято-Илинский шіркеуінде Жаркент пресвитері шейіт Василийдің жәдігерлері жатыр. Діни қызметкер Василийдің жәдігерлерімен бірге онымен бірге өлтірілген 14 православиелік христианның адал сүйегі бар. 

Адал жәдігерлер 2002 жылы 26 сәуірде Астана және Алма-Ата архиепископы Алексийдің (қазіргі Тула және Ефремов митрополиті) батасымен Подгорненская ауылының (қазіргі Қырғызсай ауылы) зиратында табылды.

жәдігерліктері шатыры бар шөптен жасалған кемеде жатыр. Кеменің үстінде барлық 15 шейіт бейнеленген белгіше бар. Жәдігерлермен бірге кеменін қасында үнемі дұғалар оқылады.

Діни қызметкер Василий Колмыков 1866 жылы көпес отбасында дүниеге келген. 1913 жылы 2 қаңтарда Омбы епархиясында Тюкали ауданы, Южно-Подольск ауылынының шіркеуіне діни жыршысы болып қызметке кірді. Сол жылдың 20 қаңтарында ол дикон дәрежесіне тағайындалды. 1914 жылдың 2 ақпанынан бастап Змеиногорск ауданы, Черновинский ауылының шіркеуінде диакон қызметін атқарды. 1914 жылы 12 наурызда Тюкали ауданы Чернолучинский ауылындағы шіркеуге ауыстырылды.

1916 жылы Жетісу облысы Жаркент ауданы Мещанский ауылына діни қызметкер болып тағайындалып, шіркеу болды. Оның приходына жақын маңдағы қоныстандыру ауылдарының тұрғындары кірді: Қарқара, Владиславское, Ново-Киевское және Охотничье.

1916 жылы шілде-қыркүйек айларында Жетісуда қырғыздар көтерілісі болып, оның құрбандары мыңдаған бейбіт тұрғындар болды. Діни қызметкер Василий өзінің приходтарын көтерілісшілердің қолынан құтқарып, нағыз ерлік көрсетті.

1916 жылдан кейін діни қызметкер Василий Колмыков Подгорненская ауылында қызмет етті. Бұл ауылдағы шіркеудің бастығы Омбы губерниясынан шыққан тұқым қуалайтын казак Зосима Фунтиков болатын. Қырғызсай өзенінің жағасында Подгорненская деген жаңа казак поселкесі құрылды.

Уақыт өте келе ауылдың негізін қалаушылардың жерлестері осында қоныс аудара бастады, ал қоныс ұлғайған кезде тақуа тұрғындар оған шіркеу салды. Ауылдағы ең құрметті адам, өзінің адалдығымен, еңбекқорлығымен және Құдай шіркеуін қастерлеуімен ерекшеленетін Зосима Фунтиков шіркеу ақсақалы болып сайланды.

Зосима мен оның әйелі қартайғаннан кейін ұстанған келесі әдет-ғұрып оның рухани мінезі туралы айтады. Өлімді есіне алған Зосима өзіне және үйдің шатырында тұрған әйеліне екі табыт дайындады. Жыл сайын күзде жаңа өнім жинаған ерлі-зайыптылар бұл табыттарды бидайға толтырып, Пасхаға дейін аман-есен өмір сүріп, бұл бидайды ауылдың кедей тұрғындарына таратып берді. Ал Зосима балаларын кішіпейілділік пен христиандық өсиеттерді орындау рухында тәрбиеледі.

Подгорненская ауылында алғашқы шіркеудің қай жылы салынғаны және бірінші діни қызметкердің кім екендігі туралы ақпарат сақталмаған. 1916 жылғы қырғыздар көтерілісінен кейін Мещанское ауылындағы православ шіркеуі қорланып, тоналып, үйлер өртеніп, тұрғындар эвакуацияланған кезде діни қызметкер Василий Колмыков жаңа қызмет орнына – Подгорненская ауылына, Жаркент ауданына ауыстырылғаны белгілі.

1918 жылы Жетісуда большевиктік билік орнаған кезде Подгорненскаяға қызыл әскерлер отряды кіреді. Василий әкені бірінші болып комиссарлар тұтқындады, содан кейін олар шіркеу ақсақалы Зосима Фунтиковқа келіп, оны тінтуге алды. Олар шіркеуден шарап пен ақшаны алды, ал оның өзі қамауға алынды. Содан кейін тағы 13 православиелік христиан тұтқындалды. Барлығын ауыл сыртындағы зиратқа апарып, автоматпен атып тастады. Өлім алдында шейіттерді ұрып-соққан, кейбірінің басына қап кигізген. Қызыл әскерлер шейіттерді жерлеуге рұқсат бермеді. Олар зиратқа қарама-қарсы тауға пулемет қойып, өлім жазасына кесілген адамдардың жанына ешкімді жолатпады. Түнде қазақ ауылының тұрғындары, олардың арасында Зосиманың ұлдары да бар, жасырын түрде зиратқа келіп, ортақ қабір қазуға кірісті. Зираттан шыққан дыбыстарды естіген пулеметші оқтын-оқтын атылған пулеметтің оқ-дәрілері зират пен айналаны тарқатып жібереді. Мола қазып алған казактар ​​оған діни қызметкер Василийді, старшын Зосиманы және өлтірілген 13 ауыл тұрғындарын орналастырды. Сегіз жылдан астам уақыт бойы жергілікті тұрғындар бейітті күтті. Уақыт өте келе мұнда сөнбейтін шам жанған шағын часовня тұрғызылды.

Көбінесе, еске алу күндерінде жерлестері шейіттердің бейітіне келіп, дұға бағыштап, шырақ жағып жатады. Ұлы Отан соғысы жылдарында осы аймаққа қоныстанған ұйғыр шаруалары капелланы отынға бұзғанына қарамастан (орыстардың көпшілігі уақыт өте келе бұрынғы ауылды тастап, Ресейге оралды), шейіт болғандарды еске алу күні бүгінге дейін сақталған. Қарапайым ағаш дуалмен қоршалған және тозығы жеткен ағаш крестпен көмкерілген олардың бейіті ұзақ жылдар бойы тағзым ету орны болудан қалған емес.

Діни қызметкер Василий 2000 жылдың тамызында Орыс Православие Шіркеуінің Епископтар Кеңесінде бүкіл шіркеулік құрмет үшін Ресейдің қасиетті шейіттері мен конфессорлары ретінде канонизацияланды. Қазіргі уақытта онымен бірге азап шеккен 14 православ христианын канонизациялау үшін материалдар жиналуда.

Ильинский шіркеуінде Подгорный ауылындағы шіркеудің ақсақалы, шейіт Зосимаға (Фунтиков) тиесілі және оның немересі қасиетті Вера Игнатьевна Старикова жәдігерлерді тапқан күні берген Николай Чудотворец ғажайып белгішесі бар. Оның айтуынша, қасиетті шейіт Василий (Колмыков) әрқашан осы кескіннің алдында дұға еткен, сондықтан иконаға Василий әкенің кеуде кресті салынған.

Қасиетті шейіт Василийді еске алу-16 қыркүйек (3 қыркүйек ескі ст.), сондай-ақ Ресейлік және шейіттер мен Қазақстандық конфессорлардың шейіттері мен конфессорларының соборларында еске алынады.