Қазақстан Православие Шіркеуінің Басшысы Астана және Қазақстан митрополиті Александрдың Ұлы пост басталар алдындағы үндеуі

Ардақты әкелер, қымбатты  аға-әпкелер!

3 наурызда Ұлы Ораза басталады - бүкіл Шіркеудің және әрбір сенушінің өміріндегі ерекше кезең, ол бізді мерекелердің мерекесі және салтанатты -  жарқын Мәсіхтің Қайта тірілу меркесін лайықты қарсы алуға дайындайды. Ораза қарсаңында естілетін апостол Павелдың хатындағы сөздер осы уақыттың қасиеттілігі мен ұлылығын терең және дәл анықтайды: «Енді құтқарылу біз сенген кезден гөрі жақынырақ. Түн өтеді, күн жақындайды. «Олай болса, қараңғылық істерін тастап, жарықтың қару-жарағын киейік» (Рим. 13:11-12).

Құдайға осы күндерді арнай отырып, біз терең және жүректен шыққан тәубемен жандарымызды жаңартуға, жүрегімізде иман отын жағып, күнәлі әдеттерден бас тартуға, сондай-ақ Құдайдың мейірімді және құтқарушы рақымын қабылдауға ұмтылатын боламыз. «Жақсы ауыз бекітуді, Құдайға ұнамды ауыз бекітуді мақсат етіп, тілден тыйылу, ашуланудан бас тарту – бұл шынайы пост», – деген ұлы ораза әндерінен естиміз, олар ұлы пост еңбектерінің мәнін түсіндіреді.

Ораза дұрыс ұстаған кезде, тәннің ұстамдылығы мен рухани ерліктерді үйлестіре отырып, біз тән мен жан үшін пайда аламыз. «Ораза не істейтінін көресің бе? – деп жазады әулие Афанасий Великий, – ол ауруларды емдейді, жындарды қуып шығарады, жаман ойларды жояды және жүректі тазалайды».

Қасиетті Қырықкүндік бізге Құдаймен және жақындарымызбен жеке қарым-қатынасымызды жаңартуға және тереңдетуге мүмкіндік береді; үйдегі дұғада, Құдайға қызмет етуге қатысып, Тәңірге тапсыру мен Қабылдау құпияларына қатысу арқылы біз Көктегі Әкеге жақындығымызды сезіне аламыз, мәңгілік өмірдің қуанышын сезінеміз, Киелі Жазба жариялаған келешек ғасырдың құпияларына қол тигіземіз: «Құдай Өзін жақсы көретіндер үшін дайындаған нәрселерді көз көрмеген, құлақ естімеген, адамның жүрегіне де енген жоқ.» (1 Кор. 2:9).

«Маған жүгінесіздер, Маған келіп дұға етесіздер, және Мен сіздерді естимін» (Иер. 29:12), – дейді бізге Құдай пайғамбар арқылы. Дұға ететін ең жақсы орын – қасиетті шіркеу, жердегі Аспан, Құдай үйі. Ақыл мен жүректі жаңартудың ерекше күшті құралы – ұлы посттағы Құдайға қызмет ету. Әкелердің қасиетті даналығымен толтырылған тропарлар мен стихиралардың мәтіндері, ұзақ әуендер, шіркеу жабдықтарының ұстамдылығы, ұлы посттағы Преждеосвященных Даров Литургиясы – бұның бәрі бізді дұғалы көңілмен және күнәларымыз үшін жүректің қатты өкінішімен дұға етуге итермелейді. Қасиетті Оразаның алғашқы күндерінде әулие Андрей Критскийдің тәубеге келуінің Ұлы канонын оқу, әулие Ефрем Сириннің «Менің өмірімнің Иесі» дұғасы, «Менің дұғам сенің алдыңда түзелсін» әнұраны –сенімді жанның ұлы ораза уақытындағы дұрыс ішкі жағдайын қалыптастырады.

Ораза тұту жолында, тыйым салу, дұға жасау және жақсы амалдар жасау арқылы, ең басты нәрсені естен шығармау өте маңызды – махаббат христиан өмірінің ең жоғарғы игілігі болып табылады. Тағамнан тыйылу, дұғалар мен сәжделер Құдайдың көзінде ешқандай құнды болмайды, егер олар жақындарына деген махаббаты болмаса. Ежелгі патерикте, шөлдегі әкелердің өмірінен алынған өсиет әңгімелер жинағында былай деп жазылған: Бір кездері үш монах, өздерінің жүректерінде жақындарына деген жеткілікті махаббат болмаған, рухани өмірде тәжірибесі бар қартқа келіп, өз істерін мақтан тұтып, айтып берді. Біріншісі: «Мен Ескі және Жаңа Өсиетті түгелдей жаттап алдым; менің бұл еңбегім үшін не болады?» – деп сұрады. Қарт жауап берді: «Сөздерің ауаға толған, бірақ сенің еңбегіңнен ешқандай пайда жоқ». Екінші монах та келіп: «Мен, әке, бүкіл Құдай Сөзін өзім үшін көшіріп жаздым!» – деді. Қарт айтты: «Сенде де пайда жоқ. Сен өз терезелеріңді кітаптармен бітеп тастадың». Сонда үшінші монах: «Мен, әке, ғажайыптар жасаймын!» – деп айтты. Қарт оған да жауап берді: «Сенде де пайда жоқ, себебі сен махаббатты өзіңнен қуып шықтың». Содан соң, бәріне қарап, ол былай деді: «Егер құтқарылғың келсе, бәріне махаббатпен қара, мейірімділік таныт, сонда құтыласың».

Махаббатты игеру – христиандық ең басты жақсы қасиетінің алғашқы қадамы әрі ораза уақытында қабылданудың қажетті шарты – бізді қоршаған адамдармен татуласуымыз болып табылады. Сондықтан қасиетті Қырық күндік оразаның басталуы болып табылатын жексенбі күні – кешірім сұрау жексенбісі деп аталады. Әрқайсымыз, Інжілдегі «Кімде-кім біреуге қарыз болса, оны кешірсін, сонда Құдай да сіздердің қателіктеріңізді кешіреді» деген үндеуін ұстанып (Мк. 11:25), өзіміздің ренжіткен, көңілге қаяу салған, қиын уақытта көмектеспеген адамдары есімізге түсіріп, жай ғана  емес, жүрегімізден кешірім сұрауға және өзіміз де шын жүректен жақындарымызды кешіруге міндеттіміз.

Қазақстанның православ қауымына келетін Ұлы оразаның басталуында «Құдайлық әділеттілік пен тыныштықты және Қасиетті Рухтағы қуанышты» (Рим.14:17) тілеймін, дұғаларымыз бен еңбек-тілектеріміз бізді Құдайдың құтқарушы Пасха мерекесіне алып баратын баспалдыққа айналсын.

Құдайдың игілігін тілеймін,